21 Jul Filosofie: het Taoisme (NL)
Tao, het ene oerbeginsel.
Lao Tzu werd gek van het rijke leven, hij vertrok daarom naar de bergen. Hij was een wijs man, en de mensen die hem tegenkwamen merkten dat en vroegen of hij zijn wijsheden wilde opschrijven. Zo is de heilige tekst Tao Te Ching ontstaan. (1) Tao Te Ching betekent letterlijk ‘het boek over de Dao en de innerlijke kracht’. Lao Tzu is een erg belangrijk persoon is voor deze stroming. Het Taoïsme ligt erg dicht bij andere gedachte stromingen zoals bijvoorbeeld boeddhisme. Toch is het anders, de Tao Te Ching beschrijft de Dao. De Dao is het ene oerbeginsel, de wereld is niet geschapen door een god, maar de wereld is onkenbaar. Alles komt hier vandaan en alles komt er weer bij elkaar. Het vult elkaar aan, zoals yin en yang, en zoals de vijf elementen. Het Taoïsme heeft geen wetten of regels nodig, dat komt omdat alles natuurlijk in elkaar overloopt. (2) De Dao is de weg van de wereld, een weg naar geluk, harmonie en welzijn. Je leeft als Taoist volgens dit oerprincipe, maar je bent het zelf ook. Je gaat mee in de stroom van het leven en laat de rest los. Dit doe je met behulp van je innerlijke kracht. Om de Dao te volgen moet je dus accepteren dat de Dao bestaat en dat je er in harmonie mee kunt samenleven. (1) De teksten in de Tao Te Ching gaan over wijsheid, geweldloosheid, bescheidenheid en leiderschap. Ze zijn kort, raadselachtig, poëtisch en filosofisch. De teksten zijn nog steeds verrassend actueel. (2)
Hier een voorbeeld van een van de teksten: tekst 67
De drie schatten.
Iedereen zegt dat de Dao oneindig groot is en nergens op lijkt.
Juist omdat de Dao oneindig groot is, lijkt de Dao nergens op.
Als de Dao ergens op zou lijken, dan zou de Dao beperkt zijn.
Ik heb drie schatten: bewaak ze en koester ze.
De eerste is diepe liefde.
De tweede is soberheid.
De derde is nooit vooraan willen lopen.
Diepe liefde maakt dapper.
Soberheid maakt gul.
Bescheidenheid geeft leiderskwaliteit.
Dapper zijn, terwijl je geen diepe liefde voelt, het wordt je dood.
Gul zijn, terwijl je zelf onmatig bent, het wordt je dood.
En leiden zonder te volgen, het wordt je dood.
Diepe liefde helpt je om te winnen als je wordt aangevallen.
Het helpt je om standvastig te blijven als je jezelf verdedigt.
Diepe liefde is de manier waarop de hemel redt en beschermt. (3)
“De Taoist streeft ernaar om in zijn relatie met de natuur als bamboe te zijn. Wanneer het stormt, buigt het boemboe mee, om na de storm weer ongeschonden overeind te komen ”
Zoals ik eerder al zei, is de Dao de manier waarop de wereld leeft. Alles is er aan onderworpen. Behalve de mens, want die heeft een eigen gedachtengang, waarmee het evenwicht van de Dao verstoord kan worden. Toch zijn we ook wel onderdeel van de Dao, net zoals rotsen, bergen en dieren. Er is in de natuur geen hiërarchie, het ene dier is niet mooier of beter dan het ander. Daarom is het van belang dat de mens ook dicht bij de natuur blijft, om het evenwicht maar niet te verstoren. (4)
Niets is blijvend, het komt altijd terug.
In het kort kun je een aantal instructies koppelen aan het beoefenen van het Taoïsme.
Ten eerste moet je meer tijd maken voor stilte, stilte van het hart. Het beste is om je drukke schema’s, zorgen, angsten en pieker gedachten voor een poos los te laten om de wereld te kunnen waarnemen. “Natuur doet alles op zijn gemak, toch bereikt het alles.” Zo laat de boom haar blad pas vallen als het herfst is, en de boom weet ook dat haar bladeren wel weer terugkomen als de winter voorbij is. (1) Alle verschijnselen kennen fases van groei, maar ook van afname. Zo heb je lente het kleine yang en zomer het uiterste yang. Zo is herfst het kleine yin en winter het grote yin. Steeds gebeurt het opnieuw, steeds opeenvolgende, eeuwen lang. Niets is blijvend, maar het komt wel altijd weer terug. (4) Wij mensen doen dat eigenlijk al, je stemt je af op het ritme van de natuur, zo heb je dag en nacht, ouderdom en jeugd, leven en dood. Het overlijden van iemand, het opbouwen van een nieuwe relatie of vriendschap en het groeien in wijsheden, alles gebeurt op zijn eigen tijd, wanneer je er klaar voor bent.
Ten tweede moet je wanneer je stil bent ook open zijn. “De bruikbaarheid van een pot, komt door de leegte”, dat betekent dus dat je pas kunt leven als je rustig en leeg bent in je geest.Te druk met je ambities en angsten? Kijk eens om je heen, en luister naar de fluitende vogeltjes in de ochtend. Dit zorgt voor een connectie met jezelf.
Deze connectie met jezelf is erg belangrijk. Wij als mensen denken veel na over wie we willen zijn, of hoe we ons willen plaatsen in de wereld, maar eigenlijk moet je zijn wie je in je hart al bent. Door te luisteren naar wie je al bent, ontdek je meer over jezelf. Je herontdekt een speelse kant die toch lol wil hebben op het werk omdat er toch meer kind in je zit dan je had gedacht. Of je komt er achter dat je een liefde hebt voor het maken van lange wandelingen.
Jezelf vinden is toch erg lastig. Ons ego zit dan in de weg, door niet te focussen op een te ambitieus zelfbeeld maar op de buitenwereld vind je jezelf. “De beste mensen zijn als water, wat voordelig is voor al de dingen en er geen wedstrijd mee houd. Het blijft in lagere plekken, die door andere dingen worden afgewezen.” Daarom past de natuur zo goed bij de Dao. Elk onderdeel van de natuur laat iets zien wat je niet van jezelf mag vergeten. De kracht van de bergen, de vrolijkheid van bloemen en de veerkracht van bomen. Alles draait om stilte, openheid en het ontdekken van diepere lagen van jezelf (1)